Trong số các diễn giả, bà Faith Popcorn, chuyên gia hàng
đầu thế giới về dự báo xu hướng phát triển thương hiệu với tỷ lệ dự đoán thành
công lên đến hơn 95%, đã đề cập đến những nhân tố và xu hướng toàn cầu ảnh hưởng
đến việc xây dựng thương hiệu trong 10 năm tới. Dự báo được đúc kết từ những
nghiên cứu của hơn 95 chuyên gia dự báo và hàng trăm cộng tác viên của Tổ chức
Trend Bank. Các dự báo này hướng đến tầng lớp tiêu dùng thành thị với cách gợi
mở vấn đề theo lối tư duy hệ thống, dựa vào những trào lưu sống đang bị chi phối
bởi tiến bộ công nghệ và khoa học.
Văn hóa “clicking”
Kỷ nguyên của kỹ thuật số sẽ chiếm phần lớn các vị trí tiếp
xúc lý tưởng của người tiêu dùng. Chẳng hạn trang web MySpace hiện có hơn 50
triệu người dùng, mỗi ngày lại có thêm 160.000 thành viên mới. Ở Trung Quốc mỗi
tuần hiện có hơn 1,2 tỷ tin nhắn qua điện thoại.
Theo nghiên cứu của RMG Connect, có khoảng 50 kênh tương
tác chủ đạo vây quanh người tiêu dùng trong đời sống kỹ thuật số. Các “thượng đế”
gần như chỉ cần một động tác nhấp chuột (click) trên máy tính là có được những
thông tin, dịch vụ cần tìm. Bà Popcorn gọi đó là văn hóa “clicking”.
Văn hóa clicking
Bản chất của vấn đề này, theo bà Popcorn, là do người tiêu
dùng ngày càng có xu hướng muốn ngồi một chỗ nhưng có được mọi thứ. Họ thích cảm
giác được soi rọi mọi thứ trên màn hình máy tính, thích được che chở như ở trong
một cái kén, an toàn, ấm cúng nhưng vẫn thể hiện được cái tôi của mình trong thế
giới ảo nhờ sức mạnh công nghệ của kỷ nguyên số. Vì thế các trang web, blog,
chat và vô số các công nghệ trực tuyến không dây khác đã và sẽ giúp người tiêu
dùng dù ngồi tại nhà vẫn có thể làm được rất nhiều việc như: mua sắm, gặp gỡ bạn
bè, trò chuyện, tư vấn, tìm kiếm thông tin, nghe nhạc, giải trí, học tập... Điều
này sẽ làm cho họ ngày càng thụ động và lệ thuộc vào văn hóa “clicking” hơn.
Tuy nhiên, chính sự lệ thuộc quá lớn vào công nghệ thông
tin làm cho con người ngày càng có xu hướng lãnh đạm hơn do ít tiếp xúc xã hội.
Một nghiên cứu ở Mỹ từ năm 1985-2005 cho thấy mọi người ngày càng có ít bạn “tâm
giao” (chia sẻ, thổ lộ những thông tin cá nhân với nhau). Họ ở nhà nhiều hơn vào
thời gian không làm việc, số lượng người đến nhà hàng và khách sạn giảm xuống,
thời gian tham gia các sự kiện văn hóa giảm 12%, thời gian dành cho các vật nuôi
tăng thêm.
Tiêu dùng bằng “trực giác”
Xu hướng tiếp thị trải nghiệm thương hiệu thông qua năm
giác quan của người tiêu dùng (nghe, thấy, sờ, ngửi và nếm thử) đang được sử
dụng rộng rãi và mang lại nhiều kết quả cho các thương hiệu lớn. Song, tình hình
cho thấy lợi thế này khó có thể khả dụng mãi. Trong tương lai không xa, khi
người tiêu dùng có cơ hội lựa chọn hàng trăm, hàng ngàn thương hiệu trong cùng
ngành hàng, kèm theo đó là vô số những lời mời quyến rũ, lợi ích hấp dẫn nhờ
công nghệ tiếp thị ba chiều (3D marketing)... việc xây dựng thương hiệu sẽ đòi
hỏi sự chuyên nghiệp và sáng tạo cao hơn, sự hoàn hảo về dịch vụ và sản phẩm ở
mọi lúc, mọi nơi.
Tiêu dùng bằng trực giác
Và bà Popcorn cho rằng trong bối cảnh đó, xu hướng tiêu
dùng bằng trực giác sẽ dẫn dắt người tiêu dùng khi họ đứng trước quá nhiều sự
chọn lựa nhưng lại chưa có trải nghiệm. Để cạnh tranh trong một thời đại như
thế, mỗi thương hiệu phải giống như một “bảng chữ nổi” cho người mù, phải là một
chuyên gia hàng đầu có khả năng cung ứng giải pháp tối ưu bằng cách độc chiếm
một lợi ích cốt lõi. Các thương hiệu cũng phải nhanh chóng nổi lên bằng những
chương trình truyền thông tổng lực có tính tương tác cao, liên tục làm mới hình
ảnh và đón đầu những trào lưu tiêu dùng mới
Phân khúc lại nhóm khách hàng
Các nghiên cứu cho thấy xu hướng tỷ lệ phụ nữ độc thân, có
sự nghiệp, có thế lực sẽ ngày một tăng. Tất cả những thay đổi này tạo nên cấu
trúc các nhóm tiêu dùng mới. Chẳng hạn, một thương hiệu muốn phân khúc nhóm
khách hàng mục tiêu của mình là phụ nữ, khi đó sẽ phải phân khúc thành các nhóm:
phụ nữ quyền lực, phụ nữ làm việc, phụ nữ chăm sóc gia đình, phụ nữ độc thân,
phụ nữ không muốn có con, phụ nữ dân tộc thiểu số…
Phân khúc lại nhóm khách hàng
Bên cạnh đó, sự già nua về dân số tại các quốc gia phát
triển, và sự trỗi dậy của các quốc gia đang phát triển thông qua lợi thế dân số
trẻ đã cho phép các chuyên gia dự báo rằng: sẽ bùng nổ việc sinh con. Khi đó,
nhiều thương hiệu sẽ chuyển hướng và mở rộng đầu tư cho nhóm tiêu dùng “baby
boom”. Thêm nữa, các nghiên cứu cũng cho thấy là nam giới ngày càng đảm nhận
nhiều công việc của phái nữ, họ tự mua sắm, nấu ăn, tự chăm sóc con cái và cũng
sử dụng mỹ phẩm nhiều hơn. Nếu như thế, liệu thông điệp tiếp thị cho nam giới có
cần mềm mại hơn trong tương lai?
Thương hiệu của cộng đồng
Hiện nay gần ba tỷ người trên hành tinh vẫn đang sống ở mức
nghèo đói, trong đó người tiêu dùng thuộc diện nghèo (thu nhập dưới hoặc bằng
hai USD/ngày) đang tăng lên. Người tiêu dùng đang và sẽ quan tâm nhiều hơn đến
trách nhiệm cộng đồng của các thương hiệu. Tình thương, sự chia sẻ với cộng
đồng, những người nghèo, nạn nhân thiên tai, chiến tranh sẽ là chủ đề đánh mạnh
vào cảm xúc và lôi kéo người tiêu dùng.
Thương hiệu của cộng đồng
Các chương trình tài trợ cộng đồng mà các thương hiệu lớn
đang đầu tư rất mạnh đang cần có sự cam kết thật sự chân thành. Bill Gates từng
nói rằng sản phẩm của ông sẽ nhắm đến người có mức sống 2-3 USD/ngày. Ngân sách
cho cam kết ấy khoảng ba tỷ USD Mỹ/năm. Hay như câu chuyện của 30 tổng giám đốc
hàng đầu của Mỹ đã cùng thiết kế một cam kết giúp chính phủ đối phó tốt hơn với
các thiên tai, thảm họa.
Sẽ có rất nhiều công ty phải cam kết với cổ đông, cộng đồng
về mức lợi nhuận hàng năm đóng góp cho cộng đồng. Các doanh nghiệp phải hành
động cụ thể để bảo vệ môi trường thông qua hệ thống xử lý nước thải; tái sử dụng
rác thải do chính sản phẩm của doanh nghiệp tạo ra. Doanh nghiệp cũng phải có
những chính sách đối đãi nhân sự tốt, bởi điều này sẽ được các tổ chức bảo vệ
người lao động đưa vào tiêu chí đánh giá hình ảnh của một thương hiệu mạnh.
Theo Nam