Thời gian qua, khái niệm chữa lành, du lịch chữa lành đang phổ biến trong xã hội, trên các trang mạng xã hội, bất cứ điều gì mang lại cho người ta sự thư thái, an nhiên thì đều được gọi tên là chữa lành. Thế nhưng bên cạnh những điều tích cực thì ở góc độ nào đó, chữa lành, du lịch chữa lành đang bị lạm dụng, bị hiểu sai, bị biến thành tiêu cực, méo mó.

Để hiểu rõ hơn về chữa lành, thế nào là du lịch chữa lành, Dân Việt đã có cuộc trò chuyện với chuyên gia du lịch, Giảng viên Trưởng Bộ môn Quản trị Sự kiện, Khoa Du lịch học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội - Tiến sĩ Trịnh Lê Anh.

Tiến sĩ, Trịnh Lê Anh - Giảng viên Trưởng Bộ môn Quản trị Sự kiện, Khoa Du lịch học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội. (Ảnh: NVCC)

Du lịch chữa lành tìm kiếm sự cân bằng trong cuộc sống

Gần đây trên mạng xã hội đang ngập tràn từ "chữa lành", từ facebook tới tiktok, trong các hội nhóm… đều nói về khái niệm này. Tiến sĩ Trịnh Lê Anh nghĩ sao về vấn đề này?

- Trend (xu hướng) "chữa lành" trên mạng xã hội thực sự đã trở nên phổ biến trong vài năm qua, phản ánh một nhu cầu ngày càng tăng về việc chăm sóc sức khỏe tinh thần và tìm kiếm sự cân bằng trong cuộc sống. Những nội dung liên quan đến việc chữa lành này thường bao gồm các chủ đề như tự chăm sóc bản thân, thiền định, các bài tập nhận thức và cảm xúc, cũng như các buổi nói chuyện truyền cảm hứng. 

Gần đây, từ "chữa lành" được lặp lại nhiều trong các post (bài đăng) của người dùng mạng xã hội. Điều này cho thấy thuật ngữ "chữa lành" có thể đã bị mở rộng ý nghĩa để bao gồm nhiều hoạt động khác nhau, không chỉ giới hạn ở việc hồi phục từ chấn thương hay bệnh tật, thương tổn tinh thần; dẫn đến khái niệm mất đi tính chính xác và sâu sắc.

Bên canh đó, hiệu ứng đám đông trên mạng xã hội cũng giúp giải thích việc một khái niệm được nhiều người sử dụng, những người khác có thể bắt chước mà không hiểu rõ bản chất. Liệu mọi người có hiểu về quá trình chữa lành thực sự hay không, và liệu họ có đang tìm kiếm sự chữa lành thật sự ? Đây là một ví dụ điển hình về cách mà các khái niệm có thể được đơn giản hóa và mất đi ý nghĩa sâu sắc khi được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội.

Thực tế cho thấy, khái niệm chữa lành đang gây nhiều tranh cãi. Vậy theo quan điểm của Tiến sĩ, chữa lành cần được hiểu như thế nào?

- "Chữa lành" là một quá trình phức tạp và đa diện, thường được hiểu là sự phục hồi từ một tình trạng bệnh lý, chấn thương tâm lý, hoặc mất mát. Nó không chỉ liên quan đến việc khôi phục sức khỏe thể chất mà còn bao gồm sự cân bằng và hồi phục tâm lý và cảm xúc. 

Theo tôi tìm hiểu, trong y học, chữa lành thường liên quan đến sự hồi phục sau chấn thương hoặc điều trị bệnh tật. Điều này có thể bao gồm việc sử dụng thuốc, phẫu thuật, và các biện pháp can thiệp y tế khác. Trong khi đó, chữa lành về mặt tinh thần và cảm xúc liên quan đến việc giải quyết và hòa giải với các vấn đề như trầm cảm, lo âu, và ám ảnh. Các phương pháp có thể bao gồm liệu pháp tâm lý, thiền, yoga, và các hoạt động tự chăm sóc như dành thời gian cho sở thích cá nhân.

Đối với một số người, chữa lành cũng có thể bao gồm một yếu tố tâm linh, như tìm kiếm sự an ủi trong niềm tin tôn giáo hoặc thông qua các nghi lễ tâm linh. Với cá nhân, tôi quan tâm nhiều hơn đến khía cạnh xã hội và sự phát triển của các mối quan hệ. Khi đó, chữa lành cũng có thể liên quan đến việc cải thiện mối quan hệ cá nhân và xây dựng một mạng lưới hỗ trợ xã hội vững chắc, giúp cung cấp tình yêu thương, sự hiểu biết, và hỗ trợ.

Du khách chen chân trong kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 tại bãi biển Nha Trang (Khánh Hòa). (Ảnh: Công Tâm)

Du lịch chữa lành: Tích cực và tiêu cực?

Mấy ngày nghỉ lễ vừa qua, trên các phương tiện thông tin truyền thông, mạng xã hội ngập tràn hình ảnh cảnh người chen chúc tại các bãi biển, khu du lịch sinh thái. Nhiều người nói vui, than rằng, đó là du lịch chữa rách chứ ko phải du lịch chữa lành? Tiến sĩ Lê Anh thấy sao?

Du lịch chữa lành, thuộc phạm trù du lịch sức khỏe, là một hình thức du lịch nhằm mục đích cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất của người tham gia. Khác với du lịch thông thường, du lịch chữa lành tập trung vào việc mang lại sự thư giãn, phục hồi năng lượng và giúp các cá nhân có được trải nghiệm có ích cho sự phát triển bản thân.

Nhiều chuyến đi chữa lành diễn ra ở các địa điểm gần gũi với thiên nhiên, như núi, rừng, suối nước nóng, hoặc bãi biển, nơi khách du lịch có thể hòa mình vào thiên nhiên và tận hưởng không khí trong lành.

Các hoạt động như yoga, thiền, liệu pháp nghệ thuật, và các bài tập thể chất nhẹ nhàng thường được tổ chức nhằm thúc đẩy sức khỏe tinh thần và thể chất.

Các liệu pháp như massage, spa, và chăm sóc sắc đẹp cũng được cung cấp như một phần của gói du lịch chữa lành, giúp thư giãn cơ thể và tâm trí.

Chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng cũng là một phần quan trọng của du lịch chữa lành, với các bữa ăn được thiết kế để nuôi dưỡng cơ thể và tâm trí.

Một số chương trình du lịch chữa lành bao gồm cả các trải nghiệm văn hóa địa phương hoặc các nghi lễ tâm linh, giúp du khách kết nối sâu sắc hơn với bản thân và văn hóa xung quanh.

Du lịch chữa lành không chỉ là một kỳ nghỉ, đó là một hành trình nhằm tái tạo sức khỏe và tìm kiếm sự cân bằng trong cuộc sống. Nó cung cấp một cơ hội để tạm dừng cuộc sống thường nhật, suy ngẫm về bản thân và đạt được sự chữa lành trên nhiều mặt.

Hàng vạn du khách chen chân tại bãi biển Sầm Sơn (Thanh Hóa) trong kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5. 

(Ảnh: Thanh Tùng)

Khi tìm đến du lịch chữa lành, theo tiến sỹ, mọi người cần lưu ý điều gì?

- Du lịch chữa lành giúp giảm stress, tăng cường sức khỏe tinh thần thông qua thiền, yoga, và các hoạt động thư giãn khác. Điều này có thể dẫn đến sự cải thiện lâu dài về thể chất và tinh thần.

Nhiều chương trình du lịch chữa lành diễn ra ở các địa điểm yên bình, gần gũi với thiên nhiên, giúp du khách tái tạo năng lượng và tìm được sự bình yên.

Trải nghiệm du lịch này thường mở rộng tầm nhìn, giúp cá nhân suy ngẫm sâu sắc về cuộc sống và mối quan hệ của họ, thúc đẩy sự phát triển cá nhân và tự nhận thức.

Du lịch chữa lành cũng có thể bao gồm việc khám phá văn hóa địa phương và tham gia vào các nghi lễ tâm linh, mang lại cái nhìn mới mẻ và sâu sắc về các nền văn hóa khác nhau.

Du lịch chữa lành mang lại nhiều lợi ích tích cực nhưng cũng có thể đi kèm với một số hạn chế hoặc tác động tiêu cực. Du lịch chữa lành có thể tốn kém, với các gói nghỉ dưỡng đặc biệt và liệu pháp, không phải ai cũng có khả năng chi trả. Một số địa điểm có thể tập trung quá nhiều vào lợi nhuận mà bỏ qua chất lượng thực sự của trải nghiệm chữa lành, khiến chúng trở nên hời hợt và kém hiệu quả.

Trong khi du lịch chữa lành có thể cung cấp một sự thay đổi môi trường tốt cho sức khỏe tinh thần ngắn hạn, nó không thể thay thế cho liệu pháp hoặc sự chăm sóc sức khỏe tinh thần chuyên nghiệp và liên tục.

Du lịch, kể cả du lịch chữa lành, có thể gây ra các tác động tiêu cực đến môi trường, đặc biệt là nếu các địa điểm đông đúc và quá tải. Tóm lại, du lịch chữa lành có thể là một phần quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống, nhưng cần được cân nhắc cẩn thận để đảm bảo rằng các lợi ích mang lại là thực sự và bền vững, cả về mặt cá nhân lẫn môi trường.

Ở góc độ nhận thức về "chữa lành" và các hoạt động chữa lành nói chung, du lịch chữa lành nói riêng, mọi người cần thận trọng với các thông tin không được xác thực khoa học hoặc các lời khuyên không phù hợp có thể xuất hiện trên không gian mạng. Việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia được đào tạo chuyên môn luôn là lựa chọn tốt nhất khi xử lý các vấn đề sức khỏe tinh thần nghiêm trọng.

Xin cảm ơn Tiến sĩ Lê Anh!

 Nguồn: Dân Việt