Với mong muốn cùng nhau tháo gỡ rào cản giao tiếp, mời bạn cùng chúng tôi khám phá kỹ năng vô cùng quan trọng này nhé!

Trước tiên, chúng ta cần làm rõ: “Giao tiếp là gì?”

Theo tôi, giao tiếp là quá trình trao đổi thông tin hai chiều giữa hai đối tượng: gửi – “giao” và nhận – “tiếp”, sao cho cả hai cùng nghĩ và hành động. Khi cả hai cùng thấu hiểu, thì chúng ta mới tạo được niềm tin lẫn nhau. Đó cũng là lúc “cầu nối thâm giao” của chúng ta được bắt nhịp.

Bạn cần lưu ý: “hai đối tượng” ở bài viết này không ám chỉ 2 người mà đôi khi chỉ một. Đó là lúc ta giao tiếp với chính ta. Thế nên mới có chuyện “tiếng nói lương tri”, “tòa án lương tâm”. Những người có thói quen giao tiếp với chính mình, thường là những người rất sâu sắc. Họ tự chiêm nghiệm với chính mình những kiến thức và trải nghiệm trong cuộc sống. Và nhờ những chiêm nghiệm ấy, họ biết cách điều khiển cảm xúc của mình và ít phạm lỗi lầm hơn.

Khi có ý tưởng, chúng ta tìm cách mã hóa nó thành ngôn ngữ giao tiếp: có người mã hóa ý tưởng của mình thành lời nói; có người mã hóa ý tưởng của mình thành âm thanh: tiếng đàn, trống, sáo, kèn,… có người mã hóa thành màu sắc; có người lại mã hóa thành cử chỉ, điệu bộ;… để gửi đến đối tượng giao tiếp với mình. Khi nhận, ta lại phải giải mã để hiểu được ý tưởng của người gửi. Việc giải mã này không phải dễ. Lắm khi ta nghe đi, nghe lại thuộc cả ca khúc mà chẳng thể nào hiểu nổi tác giả muốn nói gì. Kể cả khi nghe nói, hoặc đọc từng câu chữ rất rõ ràng, ta cứ nghĩ là đã hiểu nhưng thật ra vẫn chưa hiểu gì cả hoặc hiểu sai hoàn toàn.

Sở dĩ có hiện tượng “Ông nói gà – bà nói vịt” như vậy là vì quá trình giao tiếp của chúng ta luôn bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố từ nhận thức cá nhân, trạng thái cảm xúc, bối cảnh, chênh lệch quyền lực, độ tin cậy giữa hai đối tượng. Thậm chí, không ít khi ta lại lắng nghe “chọn lựa”, tức là chỉ chọn những gì ta quan tâm, ta muốn nghe và bỏ qua những thông tin khác. Thế là ta hiểu sai. Có đôi khi ta bị quá tải thông tin nên dù muốn lắm, ta cũng không thể nào tiếp nhận và giải mã nổi.

Để hạn chế tình trạng “Ông nói gà – bà nói vịt”, các đối tượng giao tiếp cần phải liên tục phản hồi thông tin cho nhau. Oái oăm thay, người Việt chúng ta thường có thói quen giao tiếp một chiều, chỉ “giao” mà không “tiếp” hoặc chỉ “tiếp” mà không “giao”. Tức là chúng ta đã bỏ qua bước phản hồi thông tin. Đây chính là nguyên nhân của trăm sự hiểu nhầm, mâu thuẫn, bất đồng,… Nếu không phản hồi, chúng ta sẽ không bao giờ tìm được tiếng nói chung. Và dĩ nhiên, sẽ không thể có chuyện thấu hiểu để cùng suy nghĩ và hành động.

Một điều nữa, chẳng thấy sách hay trường nào dạy, nhưng tôi vẫn cứ băn khoăn.

Trong cuộc đời, bạn đã bao nhiêu lần làm điều gì có ích chưa? Đã bao nhiêu lần bạn giúp đỡ ai đó chưa? Dù bạn là một kẻ tồi tệ nhất, tôi vẫn tin, ít nhất bạn cũng đã vài lần làm được những việc tốt đó. Khi ấy, bạn mong đợi điều gì? Người nhận trả công ư? Nếu bạn mong như thế thì chẳng có gì đáng ca tụng cả. Riêng tôi, tôi mong lắm một lời cảm ơn. Chỉ một lời cảm ơn thôi cũng làm tôi sướng cả người. Và như được tiếp thêm bao nhiêu nghị lực. Nhưng đã bao nhiều lần bạn nói lời cảm ơn? Ngày nay, tôi thấy người ta nói cảm ơn hay “Thanks” rất nhiều. Nhưng tiếc thay, đó chỉ là lời nói cửa miệng, không một chút cảm xúc. Lời cảm ơn như thế không có giá trị gì cả, ít nhất là với tôi. Tôi mong lắm, một lời cảm ơn đầy cảm xúc của người nhận, ngay khi họ nhận ra điều tốt. Điều đó không chỉ là lời khen ngợi mà nó còn động viên tôi cố gắng làm nhiều điều có ích hơn, tốt hơn rất nhiều.

Trái lại, chắc bạn cũng đôi lần phạm lỗi với ai đó chứ? Dù có khi chỉ là vô tình. Bạn đã bao nhiêu lần nói lời xin lỗi vì những gì mình đã gây ra? Tôi vẫn nghe từ “sorry” mỗi ngày. Nghe nhiều đến nhàm tai. Nhưng tôi cũng không cảm nhận được chút cảm xúc nào từ người nói. Có thể, bạn sẽ bảo tôi là “võ đoán”. Nhưng đó là cảm nhận của tôi. Vì tôi nghe nói “xin lỗi” mà không hiểu người ta đang xin lỗi về việc gì? Tại sao lại phải xin lỗi? Còn khi tôi mong lắm một lời xin lỗi thì lại chẳng bao giờ nghe hay nhìn thấy.

Không ít mối quan hệ đã tan vỡ chỉ vì thiếu lời cảm ơn hay xin lỗi chân thành như thế.

Thật tiếc phải không bạn? Và bạn nghĩ, bạn có thực hiện được những điều đơn giản ấy?

Chúc cho mối thâm giao của bạn ngày càng mở rộng!

Nguồn: SAGA.vno